Kindercoaching? Je groeit er wel overheen … of toch niet?

Grote gebeurtenissen kunnen in het leven van enorme invloed zijn. Het kan sterk bepalen of jij jezelf en anderen zult vertrouwen. Het kan het gevoel van veiligheid aantasten en het omgaan met emoties sterk bemoeilijken.

We kunnen alleen van ervaringen leren als we onze vermogens om te voelen, te denken, te evalueren en te ordenen kunnen gebruiken. Bij heel heftige ervaringen lukt dit niet. De vrijgekomen energie komt als een gekristalliseerde bol in het lichaam vast te zitten en belemmert in veel gevallen een gezonde ontwikkeling.

Getraumatiseerde kinderen worden in het onderwijs lang niet altijd herkend. Dit komt omdat hun gedrag lijkt op dat van kinderen met ADHD, Autisme of Gedragsstoornissen. Elk getraumatiseerd kind is anders en vraagt om een specifieke aanpak.

Vorige week zat ik in een bijna lege wachtkamer bij de huisarts en kwam ik in contact met een wat oudere vrouw die naast mij plaats nam. Ze was onrustig, constateerde ik. Ze wiebelde met haar voeten en ging verschillende keren verzitten. Ze schraapte voortdurend haar keel en zuchtte diep. Ze keek me aan en zei: ‘Sorry hoor, maar ik vind naar de dokter gaan maar niets.’

Ik keek haar meelevend aan en zei: ‘Nee, dit is ook niet mijn favoriete plek om te komen en toch ben ik dankbaar dat er dokters zijn.’ Ze knikte en kon dat volledig beamen.
Al gauw begon de vrouw te praten en vertelde ze mij, dat ze vroeger als jong meisje, veel in het ziekenhuis had gelegen. Haar ouders hadden weinig tijd gehad om iedere dag naar het ziekenhuis te komen, waardoor ze veel alleen was geweest. Ik kon het verdriet en eenzaamheid in haar stem nog horen doorklinken.
‘Jeetje, dat is heftig zeg om dat zo jong mee te moeten maken’, antwoordde ik meelevend. ‘Ach’, ging ze lachend verder…’Ik ben er groot mee geworden.’
Ik knikte. Ja, zo vertellen wij dat naar onszelf, dacht ik bij mezelf en was me heel goed bewust hoe de vrouw wegging van de emoties die na al die jaren nog steeds bovenkwamen. Ik liet een stilte vallen en keek haar vanuit een gevoel van empathie aan.

Je groeit er wel overheen, zei mijn moeder altijd.

‘Wat zou het mooi geweest zijn als iemand u destijds had kunnen begeleiden met deze pijnlijke ervaring’, zei ik. Ze keek me weer aan en zei: ‘Ach nee, dat was niet nodig hoor, ik was een grote meid. Je groeit er wel overheen,’ zei mijn moeder altijd.’ Ik knikte wederom naar haar. Ik zag dat ze inmiddels tranen in haar ogen had gekregen en snel een zakdoekje zocht om deze tranen weg te vegen. Het bleef even stil.

‘Wat vreemd he, dat ik dit allemaal aan u vertel’, ging ze verder.
‘Ach’, zei ik. ’Ik vind dat niet vreemd en ben eigenlijk heel dankbaar dat u deze ervaring met mij wilt delen.’ Even zag ik verwarring in haar ogen en ze deed met haar ogen een soort veiligheidscheck.
Ik vertelde haar dat ik werkzaam was als coach en dat ik dagelijks in mijn eigen praktijk dergelijke verhalen hoorde van zowel volwassenen als kinderen. Ze keek me langdurig aan. ‘Dus als ik het goed begrijp, begeleidt u kinderen en volwassen met dit soort ervaringen?’, vroeg ze belangstellend.  
‘Ja’, zei ik. ‘En weet u mevrouw, u heeft helemaal gelijk dat kinderen flexibel zijn en veel kunnen dragen en toch zijn er in sommige levens van kinderen hele heftige dingen gebeurd die echt aandacht verdienen, omdat ze anders van invloed blijven op een gezond functioneren.’

Angst blijft achtervolgen, als we haar negeren.

‘Ja, dat is zo’, zuchtte ze. ‘Ik heb mijn hele leven een zekere angst gevoeld, zodra ik iets ging mankeren. Al was het maar een verkoudheid, maar dan raakte ik eigenlijk al in paniek, omdat ik doodsbang was dat ik weer in het ziekenhuis terecht zou komen.’ Ze keek me met grote angstige ogen aan. ‘Vindt u dat gek als ik dat zeg of snapt u dat wel?’

‘Ik herken wat u zegt’, zei ik zacht. ‘Ik heb zelf als 15-jarig meisje plotseling mijn broer verloren door een auto ongeluk. Ook die ervaring heeft lange tijd mijn leven beïnvloed. Ik weet nog goed hoe mijn lichaam reageerde als ik een ambulance hoorde. Het kromp dan helemaal in elkaar en oh jee, wat was ik bang als daarna de deurbel ging. Ik verstijfde dan van angst, omdat ik ervan overtuigd was dat de politie voor de deur stond met vreselijk nieuws.’

Overlevingsmechanismen.

De vrouw keek me meelevend aan en het bleef even stil. ‘Heeft u hulp gehad vroeger?’, zei ze zachtjes. ‘Nee’, zei ik.  ‘Ik was als kind heel goed om mijn verdriet verborgen te houden, omdat ik mijn ouders niet nog meer verdriet wilde doen. En ik vond van mezelf dat ik een grote meid moest zijn, dus ben ik heel erg mijn best gaan doen op school, zodat ik met mooie cijfers zou slagen’, vervolgde ik.
‘Ik herken dat’, zei de vrouw. Weer was het even stil.

‘En weet u mevrouw, misschien is mijn ervaring van toen wel heel bepalend geweest waarom ik onder andere dit werk vol overgave en passie ben gaan doen en inmiddels al bijna 16 jaar doe. En kan ik alleen nu maar heel dankbaar zijn als er ouders zijn die met veel zorg de juiste hulp inschakelen als zij voelen dat dit nodig is voor hun kind.’

De vrouw naast me was inmiddels rustig geworden en ik kon merken dat ze nu meer openstond voor dergelijke invalshoeken. Het gewiebel was over. Er waren geen zucht- en kuchgeluiden meer.

Ik vervolgde: ‘Want ook kinderen waar de ouders gaan scheiden of gescheiden zijn, hebben een groot lot te dragen. Of wat dacht u van kinderen die veel gepest worden en daardoor een laag zelfbeeld hebben gecreëerd over zichzelf en vol onzekerheid in het leven staan. Of, zoals ik ook regelmatig zie, dat mensen geen intimiteit of seksualiteit kunnen verdragen in hun volwassenheid, omdat er vroeger misbruik in het spel is geweest, waardoor veiligheid en vertrouwen compleet verloren lijkt te zijn gegaan.’

Vanuit contact naar verbinding.

Ze keek me aan en zei: ‘Zo heb ik dat nog nooit gezien. Dus ik begrijp dat u met deze kinderen of volwassenen, die dat vroeger hebben meegemaakt, aan de slag gaat.’ ‘Ja’, zei ik. ‘En dat gebeurd op een speciale manier, zodat het lichaam niet nog eens alles hoeft mee te maken.’
‘Interessant’, zei ze en wederom viel er even een stilte. Ik keek haar diep in haar ogen aan en ik kon een stroom van liefde voelen tussen ons. Hoe mooi was dit samenzijn tussen twee mensen!

Opnieuw gaf de mevrouw een diepe zucht, maar die klonk nu toch echt anders.  ‘Dank u wel dat ik dit met u mocht delen. Ik voel alsof ik 10 kilo van mijn rug heb afgehaald,’ grapte ze. Ik legde mijn hand even op haar arm en keek haar aan. ‘Dank u wel’, zei ik liefdevol. ‘Ik ben me wederom nog meer bewust geworden waarom mijn hart vol passie uitgaat om helingswerk te doen met kinderen en volwassenen.’
‘Dat moet u blijven doen hoor’, zei ze. ‘Dat is hard nodig in deze harde maatschappij.’

De deur zwenkte open en de dokter riep de naam van de vrouw. Ze stond op en gaf me een vriendelijke knipoog. ‘Het ga u goed en … ik had gewild dat u er vroeger al voor mij was geweest.’

Je hebt het zelf te doen en je hoeft het niet alleen te doen

Vind je het fijn om na het lezen van dit blog te reageren, dan kun je een mail sturen naar: joke@jomare.nl. Ik lees heel graag je reactie.
Ben je geïnteresseerd in Life Coaching, Kindercoaching of Relatie Coaching, kom dan eens vrijblijvend kennismaken, zodat je kunt onderzoeken of dit is wat je zoekt. Op de website van Jomare vind je alle gegevens.

Boekentip:
Luisteren naar kinderen. Geschreven door Dr Thomas Gordon.

Zelfregulatie bij kinderen. Geschreven door Dr. Stuart Shanker.

Ken je iemand die dit blog goed kan gebruiken, voel je dan vrij om het door te sturen.